Historie
Historie Schutterij
Hoe het begon...
Op 15 augustus 1953 kwamen enkele mannen in het café ‘de Visser’ bijelkaar met het doel een schutterij op te richten. Ze hadden enkele belangstellende uitgenodigd, die mogelijk lid wilde worden van de schutterij, en tevens ook de voorzitter van de bond E.M.M. (Eendracht Maakt Macht), die een uiteenzetting gaf over de doelstelling en het funcitoneren van de schutterij.
Na overleg werd er besloten om een commissie in te stellen die de voorbereidende
werkzaamheden ter hand zou nemen. Aangezien het oogsstijd was en het merendeel agrariër,
werd een mogelijke oprichtingsvergadering vastgesteld voor oktober van dat jaar.
Inmiddels werd afgesproken om bij de schutterij van Panheel een buks te huren, en werd
er een vergunning voor het plaatsen van een schietboom aangevraagd en verleend.
Woensdag 21 oktober 1953 werd de oprichtingsvergadering gehouden en werde er spijkers
met koppen geslagen. Onderstaande 10 personen gaven zich op als lid:
| H. v.d. Boel | H. Gubbels | J. Ingeveld | J. v.d. Vorst |
| W. Lamerichs | M. Lamerichs | P. Laveaux | |
| M. Peters | L. Stals | S. Stultiëns |
Café ‘de Visser’ werd het clublokaal, statuten werden vastgesteld, net als de plaats van de schietboom namelijk op het zogenaamde oude kerkhof, heden staat hier een woning. Tevens werd besloten om de benodigde financiële middelen door zelfwerkzaamheid, loterij en lening van de eigen leden, maar vooral met zo weinig mogelijk, bedelen bij bedelen bij elkaar te brengen. Als naam werd gekozen ‘St. Cornelis’, in de loop der jaren is dit het huidige ‘St Cornelius’ geworden. Alhoewel over het algemeen het genomen initiatief werd toegejuicht hadden enkelen in het dorp toch zorgen hieromtrent. Zou ook nog een schutterij niet teveel van het goede zijn in het toch al met veel verenigingen gezengde dorp. Toch is inmiddels bewezen dat deze zorgen niet terecht zijn. De pastoor die werd aangezocht als geestelijk adviseur waardeerde dit zeer, hij zegde toe dat alle voorrechten, welke oude schuttersgilden elders genoten, ook voor de nieuwe schutterij bij kerkelijke plechtigheden zouden gelden. Dit laatste betekende een grote ondersteuning voor de nieuwe vereniging. Aangezien grote geldschieters of sponsors uit het dorp, mede gezien de algemeen sociaal economische situatie niet voorhanden waren, moest alles wat betreft financiën door de leden zelf worden opgebracht. Enkele cijfers: de eerste tien leden legden ieder een gulden in als aanzet voor de kas. De contributie werd vastgesteld op 25 cent per maand boven de 16 jaar, en 25 cent per 2 maanden voor leden jonger dan 16 jaar. Een stap voor stap begin. In februari 1954 werd besloten een nieuwe buks te bestellen, kosten: fl.1.000,- en tevens werden 3 oude trommen gekocht van Schutterij ‘St. Lucie’ à fl. 50,- per stuk. Het geheel werd gefinancieerd via een loterij. Ieder lid werd verplicht 100 loten à fl. 0,25 af te nemen. Verder inzameling van oud ijzer, etc. en een geldlening waardoor de leden borg moesten staan, maar ook het verkopen van luciferdoosjes à fl. 0.10 per stuk was een manier om geld in te zamelen. Afgedankte petten en sjerpen van de Schutterij uit Grathem werden gekocht en dienden als eerste uniformen. Het sierde de eerste bestuurders en het is mede aan hen te danken dat deze niet geringe moeilijkheden werden overwonnen. Naast de materiële problemen was de kennis van de leden van het schutterswezen beperkt. Er moest vrijwel met niets begonnen worden: exercitie, marcheren, defileren, optreden en schieten op de feesten werd geleerd met vallen en opstaan. Op 8 mei 1955 organiseerde Swartbroek het eerste schutterfeest ter ere van de oprichting. Op paasmaandag 2008 is de eerste beschermheer van Swartbroek geïnstaleerd: Dhr. A. Gordijn. In 2011 werd er door de schutterij voor het eerst een tafelverkoop georganiseerd. Hiermee konden leden en niet leden van de schutterij hun eigen hobby laten zien aan anderen, en mogelijk spullen verkopen. Ook de sponsors van de schutterij waren uitgenodigd voor deze tafelverkoop, zodat hun werk laten zien. In 2012 is de tafelverkoop na groot succes verder uitgebreid. Er stonden niet alleen meer tentjes en tafels in het clublokaal, maar ook op het buitenterrein van de schutterij werden hobby's tentoon gesteld.
Schietboom en clublokaal
Aanvankelijk werd de schietboom geplaats op het zogenaamde oude kerkhof. Ingediende bezwaren maakten een verplaatsing noodzakelijk. In de nabijheid van de boerderij op het landgoed ‘De Krang’ werd een plaats gevonden. Naderhand werd deze boom ±50 meter verschoven vanwege de hinder van de aanwezige eikebomen. Het clublokaal bleef café ‘De Visser’ tot 1965, toen werd dit oude pand gesloopt. Op 1 juli 1966 werd een hinderwegvergunning verleend voor het verplaatsen van de schietboom. Dit gebeurde nabij café ‘De Krang’ van de familie Crins, welk café tevens clublokaal werd. In 1982 werd een vergunning verleend voor een tweede vaste schietboom. In 1991 werd in een transactie het café, dat inmiddels leeg lag, gekocht door de schutterij. Dit gebeurde met welwillende medewerking van de familie Crins, Brouwerij ‘De Leeuw’, Het Rooms-Katholieke Kerkbestuur Swartbroek en bouwbedrijf Scheepers uit Roermond. Door de verdere medewerking van onder andere diverse sponsors, en een geweldige inzet van de leden werd, vrijwillig volledig in eigen beheer, een prachtig clublokaal gebouwd. Dit werd 12 april 1993 op paasmaandag, voorafgaand aan het jaarlijks koningsschieten, ingezegend en in gebruik genomen. De officiële opening van het complex vond plaats op 21 augustus 1993, tegelijk met de viering van het 40 jarig bestaan van de schutterij. In 2003 vierde schutterij st. Cornelius Swartbroek haar 50 jarig bestaan. Dit vond plaats in de feesttent waar een receptie muziekavond werd gehouden. De dag erna organiseerde de schutterij een jubileumschuttersfeest. Eind 2008 mocht Swartbroek niet meer op eigen terrein schieten en moest er dus geoefend worden bij zusterverenigingen om toch zo goed mogelijk te presteren op de verschillende schuttersfeesten en het OLS.
Schietresultaten
Het schieten was de eerste jaren van het bestaan van de vereniging niet spectaculair.
Onkunde, slecht materiaal en onderlinge onenigheid waren hiervan mede de oorzaak.
Oude notulen geven een beeld, hoe bij vergaderingen punten als het verzetten van
de buks, en de beslissingen van de zestal-commissie aanleiding waren voor opwindende
en soms rumoerige beraadslagingen. Als bijzondere punten zijn te vermelden dat in 1954,
het eerste jaar dus, de Maeswisselbeker werd gewonnen. Op het O.L.S. 1954 werden 18 punten
behaald, echter in 22 schoten. In 1959 werden door het 3e zestal 18 punten geschoten in Roggel
en door het eerste zestal in 1963 op Laar 18 punten.
Geleidelijk aan gingen deze resultaten vooruit, een nieuw aangeschafte buks met ringkorrel
in 1980. Meer zorg voor het materiaal en meer belangstelling van de jeugd voor dit
onderdeel van de vereniging. Tevens een veelvuldige deelname aan de vrije feesten hadden als
resultaat dat ‘St. Cornelius’ een geduchte tegenstander werd voor zowel de persoonlijke
wedstrijden als de wedstrijden in groepsverband. Hoogtepunten waren bij het O.L.S.: 1988
de 4e plaats in Grote Brogel, 1989 de 10e plaats in Niel bij Ass, 1990 de 9e plaats in
Schaesberg, 1991 de 9e plaats in Brunsum, 2004 de 2e plaats in Opglabeek, 2007 de 5e plaats
in Opoeteren. De hoop is hier op de toekomst gericht.
Op 31 augustus en 1 september 1996 vond er het europees koningsschieten
plaats te haaksbergen. De koning van Schutterij st Cornelius Swartbroek Roel Korsten
nam hieraan deel. Dit feest werd voor de schuttersvrienden een onvergetelijke dag waarbij we
een herdenkingsschild ontvingen en met de schietwedstrijden een medaille.
Het jaar 2001 had een moeilijke start. Het grenslandfeest werd verplaatst van het begin naar het eind van
het seizoen en de persoonlijke kampioenschappen voor beide limburgen werden zelfs afgelast. Beide
hadden als oorzaak de MKZ crisis. Ondanks deze vervelende start werd dit een geslaagd seizoen voor schutterij St. Cornelius.
Mart Scheenen won de kampioenschappen van de bond EMM. Dit keer echter niet door middel van het schieten op bölkes maar door middel
van het schieten op stokjes, omdat het evenement niet uitgeschoten dreigde te raken. De moeilijkheidsgraad werd hiermee iets verhoogd.
Ook werd er dit jaar besloten om een nieuwe buks aan te schaffen.
De kampioenschappen van de bond EMM worden voor het eerst in 1987 gewonnen door Mart
Scheenen met 234 schoten. Maar ook in 2001, 2002, 2004, 2007 en 2008 heeft Mart Scheenen het EMM voor
de schutterij gewonnen. In 2001 deed hij dit met 510 schoten, in 2002 met 216 schoten, in 2007 met 352
schoten en in 2008 met 321 schoten.
Tijdens deze kampioenschappen mag iedereen mee schieten die op de 5 bondsfeesten niet gemist heeft
bij de eerste 3 schoten. De wedstrijd duurt 2 dagen. Er wordt begonnen op bolletjes van 1,5 x 1,5 x 1,5 cm die
later kleiner worden naar 1,0 x 1,0 x 1,0 cm. De tweede dag na de middag worden dit zelfs bolletjes van 0,5 x 0,5 x0,5 cm
. Vanaf het jaar 2010 werden de kampioenschappen van de Bond EMM niet meer op 2 dagen uitgeschoten, maar op 1 dag. Om dit
mogelijk te maken wordt er direct gestart op bolletjes van 1,0 x 1,0 x 1,0 cm en wordt er al na de 4e ronde overgegaan op de
allerkleinste bolletjes van 0,5 x 0,5 x 0,5 cm.
In 2009 werd voor het eerst in de geschiedenis werd het koningsschieten geschoten op een
mobiele kogelvanger aan de ringstraat. Dit omdat wij niet meer op onze eigen boom mochten
schieten aan het clublokaal. Na 112 schoten viel de vogel naar beneden en mocht Jos Scheenen
zich koning 2009 noemen van schutterij st. Cornelius Swartbroek.
Vanaf 2010 heeft men er toch voor gekozen om het koningsschieten te organiseren op de luchtbuks. We mochten nog steeds niet op ons eigen terrein schieten, met de 'grote buks'
waardoor werd besloten om voorlopig het koningsschieten op de luchtbuks te organiseren. De schutterij hoopt in de toekomst op een
eigen kogelvanger te mogen schieten.
In 2012 werden er nieuwe hulzen aangeschaft en doet Swartbroek voor het eerst met drie drietallen mee aan het LDS. Swartbroek weet hier met 1 drietal de 11e plaats te behalen.
Net als de heren, ook zij hadden in het jaar 2012 de 11e plaats weten te behalen op het OLS.
De positie van de schutterij in de dorpsgemeenschap Swartbroek
Zoals elders trachtte de schutterij vanaf de oprichting, door allerlei zelfwerkzaamheden, zich een inkomen te verschaffen. Grond werd gehuurd en gezamelijk werden diverse soorten vruchten verbouwd. Dit duurte voort tot 1992. Oud ijzer acties en oud papier inzamelingen vonden regelmatig plaats. Rommel- of de zogenaamde vlooienmarkten werden eveneens georganiseerd. Bij al deze activiteiten ondervond de schutterij wel een welwillende medewerking van de dorpsgemeenschap. De kerkelijke plechtigheden werden waarnodig en zinvol opgeluisterd. Aanvankelijk ook de plaatshebbende processies, later bij de feesten van de eerste communicaten en begrafenissen van eigen leden. De laatste jaren de Heilige Mis op tweede Paasdag, de dag van het jaarlijkse koningschieten. Ook werd meedere malen medewerking verleend bij het organiseren van de zogenaamde levende kerststal. Bij recepties ter gelegenheid van jubilea, onderscheidingen, huwelijken en dergelijke werd door het fluit- en tamboerskops regelmatig ‘acte de presence’ gegeven. Het bovenstaande heeft ertoe bijgedragen dat schutterij ‘St. Cornelius’ een algemene erkende plaats in de dorpsgemeenschap van Swartbroek heeft verworven. Vanaf 15 november 2010 is de schutterij ook te volgen via een eigen website. In 2013 werd voor het eerst gestreden om de titel dorpskoning(in). Herman van Benthem heeft deze eer voor het eerst op zich mogen nemen. Het doel van deze activiteit was ledenwerving. De dorpskoning mag 1 jaar lang gratis lid zijn van de schutterij samen met 5 vrienden.